E keni thënë troç shumë bukur, citoj"... të zhveshi historinë, iki nga atdheu, dorëzohem djajve, endem rrugëve të dehurisë,

jetoj nën urë, përqafuar nga të pastrehtë....!!!"

Lumi ti z.Tyran që ke armën më të fortë në dorë, je i bekuar nga Perëndia!

Shpresa Sinani

 

 ...nëse përçarësi fetar do korr sukses,

të pamurit unë nuk dëshiroj më...

 

 

 TYRAN PRIZREN SPAHIU - POETI BOHEM QË BASHKËJETON ME VUAJTJET E KOMBIT DHE TË NJERËZIMIT

(Zekerija Idrizi: fragment nga dorëshkrimi im "Përsiatje letrare dhe teologjike")

Ka kohë e kohë që lexoj e stërlexoj perlat letrare poetike dhe prozaike të mikut tim të çmuar, shkrimtarit, Tyran Prizren Spahiu. Dorën në zemër, veçanërisht i shijoj mirë e mirë margaritarët e tij letrarë poetikë. Kjo për arsye se ai depërton me penën dhe muzën e tij fascinante në të gjitha skutat dhe sferat më të ndjeshme të shoqërisë, respektivisht, në pikat më nevralgjike të popullit, dhe din të bashkëndjej e bashkëvuaj me kategoritë më të ndjeshme të saj: me të mjerët, me të pastrehët, me varfënjakët, me bonjakët, me të mërguarit, me bohemët etj. Pikërisht këtu, në këtë rrafsh, del qartazi në spikamë shenjtëria e vargjeve të tij sublime, që i dedikohen popullit shqiptar dhe njerëzimit mbarë ndërkombëtarisht. Thjeshtë, të gjitha tekstet e vargjeve të tij ngërthejnë mesazhe sa domethënëse e filozofike, aq edhe hyjnore, humane e me vlera gjithënjerëzore. Zatën poeti është "i ndëshkuar" në saje të vokacionit të tij krijues botën ta transformojë pozitivisht, gjitha plasaritjet në rrethin dhe mjedisin e tij t'i arnojë e t'i riparojë, që ta ndërtojë një botë më të mirë e më fatlume të ardhmen, kjo për arsye se muza e poetit ka rrënjët në hapësirat kosmike, tejqiellore... Dhe pikërisht këtij synimi sublim i qaset edhe poeti ynë z. Spahiu në tërë krijimtarinë e tij letrare.

Këtë më së miri ai e vë në pah te poezia e tij "unë dhe poeti" teksa thotë:

"Pasioni i zjarrtë i poetit

lexuesin ushqen me nektar,

është pije që deh, natyrën pasuron

shkruan poezi të përjetshme, ofron bujari, fisnikëri,

ai

politikan nuk është, edhe më pakë lypësar

dije kolltukqar, ai është zotëri i vërtetë...

 

 

Piramidë, fortesë, kushtrim, dashuri, epsh, ekstazë,

poeti është

i kombit, letërisë, etikës, bashkimit,

flamur, pendë e përjetësisë.

Pikturon jetën e juaj

për atdheun dashurinë zgjon,

jeton, bashkëjeton me vuajtjet e juaja,

dritëzohet gëzimi kur ju sheh të lumtur

po, është ai, i juaji poeti!"

Madje, për më tepër, në pothuaj çdo varg të tijin vjershëror, në çdo vepër të tij letrare, ai himnizon lartë, në piedestal, pozitën e gjuhës shqipe, të kombit dhe atdheut shqiptar. Si, fjala bie, te poezia e tij:

"BOHEMI Shqiptar"

...gdhendur në skulpturën e kohës

poetët

lartësojnë të Bekuarën Gjuhë Arbënore

në vend këtë të shenjtëruar

Krenar qendron në mauzoleun e përjetësisë!

Të lutem, hedh shikjimin

në sofër ulur është bohemi

prirë nga shkronjë-dashësit

kurorëzuar nga oborri mbretëror shqipfolës

kujton në qetësi

vargjet e shkruara në SHQIPNJË..."

Shpirtin patriotik, human dhe altruist-gjithënjerëzor, z.Spahiu e trashëgon nga familja dhe rrethi ku ka lindur, është rritur dhe edukuar, sikundër ai vet e pohon te poezia e tij "Jetë e djaloshit": "...fat, lindur jam në qytetin e Lidhjes//frymëmarrë në Shadervanin e Zotnive//vend i edukatës, lashtësisë, frymëzimit//ke dyqani i babait, këpucar// rritur jam në pastërtinë e Prizrenit

afër// ëmbëltorja pikante e sheshit//

kohën e fëmijërisë aty kam shijuar/shoqëruar me thjeshtësi, miqësi, dëlirësi më kujtohen//dyqanet e shumtë, briskaxhitë,

 

ortarët//këmbanat, ezani//dëgjonim respekt fjalët// punë të mbarë or shoq// esnafët me dorën në krahëror uronin// të mbarin mëngjes".

Duke qenë me një pedigré solide familjare, i brumosur me një edukatë e arsimim të shëndosh patriotik qysh në lindje në familjen e tij dinjitoze dhe në qytetin historik shqiptar, në Prizren, z. Tyran Spahiu në shumë vargje të tij kërkon zëshëm që paqja e mirëqenia nga atdheu i tij të dominojë në mbarë botën, te të gjitha nacionet, kulturat e qytetërimet. Në këtë kontekst ai edhe e thotë mjaftë qartë në poezinë e tij "Pa kufi":

 

PA KUFI

Lindur jam nga një nënë

bardhë, aziatik, afrikan

në botën e njerëzve dua te hyj,

ndasi ku nuk ka, as urrejtje

i thjeshtë jam, si ti, si ju

gjaku u kuq rrjedh ne damarët e mij,

ndaj ndjenjat e dashurisë, të bukurës

njësoj si ti, ju, miqtë e botës...

Dëshiroj kënaqesi shpirtërore te gjej,

te shoh se jeni të lumtur,

qetësinë përallore te përqafoj,

keni bukë për të ngrënë

për të pirë ujë,

unë, jam i lumtur shumë

kur shkronjatë e mia hedhin vargjet e dashurisë...

Pendë kjo, thërret në mirësi,

vajton për paqen në botë,

ditë atë, kur troket harmonia,

buzëqeshja e fëmijëve sundon,

tupanat e luftës fund marrin,

unë,edhe në i mbyllësha sytë,

ju shihni lotët si pikojnë,

 

 

kohë atë zbritur ka paqa,

në tonin, ruzullin tokësor....

Një imazh impresiv, hermeneutikë metaforash të bukura me fuqi shprehëse, e sajuar nga refleksione të shumta poetike, ka qenë familja ndër shekuj, veçanërisht, me epërsi të veçantë, ka qenë gruaja si bashkëshorte dhe si nënë në familje. Së këndejmi, ajo çka mua personalisht më ka bërë përshtypjen më të thellë është fakti që familja - si strumbullari, bërthama e qeliza fundamentale e shoqërisë, shtetit dhe kombit, për poetin Spahiu është e frymëzimi i tij më sublim e më i shenjtë në jetë. Për më tepër, ai këtë e shpërfaq qartazi te poezia e tij "Frymëzim" teksa i drejtohet bashkudhëtares e bashkëluftëtares së jetës-gruajës, të cilën ai e cilëson ZONJË, që përfaqëson gurrën e pashtershme të inspirimit të tij, madje-madje edhe si pararojë e vet jetës së tij. Dorën në zemër, këtë poezi aq shumë e kam lexuar sa tashmë e kam mësuar përmendësh:

 

"I shoqërisë snob nuk jam

as bohem i zbritur nga parajsa,

koha kurrë nuk mjafton

bashkërisht të lundërojmë, kënaqësitë e botës të shijojmë,

nuk dua të të quaj bashkëshorte

mistrese, oxhaku që ngrohë shtëpinë,

je më shumë, je jeta ime që gjallëron

në mua je, aty frymon,

imja piktore, ti, gjallëron vet natyrën

zbrite në krahërorin tim,

heshtur, aromën e bukurës nektar solle,

Zonjë

nënë e fëmijëve të mi

çastet më magjepsëse ti më ofron,

ëndrrat e çiltëra më jetëson

dua me epsh të rrallë të të arrestoj me dashuri,

dorën, zemrën time ka kohë ke burgosur

dorëzuar jam,

 

 

I thure shpresë egos time të etur

më mësove ç'domethënë jeta vet.

Inspirim je që pasuron qenien time

e lehtë posi puhiza

rrëmbeve rininë time të rebelosur

ujërave të qeta drejtove anijen e ardhmërisë"

Kam dhe shumëçka tjetër për të thënë e shkruar rreth opusit mjaft të begatë e shumëdimensional letrar të z. Spahiu, por këtë herë do mjaftohem me kaq, për ta zgjeruar ca më thellë ditët në vijim, meqë kjo përsiatje imja dedikuar krijimtarisë së tij do zë vend meritor në dorëshkrimin tim aktual "Përsiatje kulturo-letrare e teologjike". Po, ky shkrimtar do zë vend të veçantë në librin tim të radhës, meqë ai është një krijues zëarbëror dhe zëhyjnor, respektivisht, është pikërisht ashtu sikundër përshkruhet në poezinë e tij "Atistokrat i qytetit":

 

UNIKAL, NDER I KOMBIT, VET PARAROJA E TIJ:

"Ti, që kërkon drejtësi

shkruan vargje e poezi

ti, që ëndrrat i përjetëson

mbjell farën e lirisë

dashuri në letër sërish kërkon

Ti, që endesh bulevardeve

veshur si në mesjetë

kokën kurrë nuk e ul

stuhisë së zyreve i bën ballë

Ti, që krenarinë nuk e mposht

Ti, që del nga libraria me libër të blerë

ledhaton shkronjat e bukur

vazhdon me filxhanin gjysmë të zbrazët

gllënjkën e fundit shijon si nektarin e natyrës

ndez cigaren, shtëllungjet të sulmojnë

 

 

kolli mundon, ngritesh ballëlartë

ti, që nuk dorëzohesh zyrave vendosëse

anashkalon qeveritarët

partive nuk u vardisesh

ti, që u përkulesh Dëshmorëve

shpirti të kjan për të Pagjeturit

ti, qe prore rri me nevojtarët

bashkëbisedon me të pastrehët

ti, poet

nder i kombit je, pararoja vet

mohikani i fundit, ti, Bohem i Qytetit Shqiptar..."

 

(POSHTËSHËNIM)

*** Për mendimin dhe shijen time letrare janë dy poezitë e tij perla, margaritarë të rrallë letrarë, që për nga vlera dhe mesazhet domethënëse do t'i rezistojnë kohës: "SHQIPNJË" dhe "PERËNDESHË E LETËRSISË" . Për më tepër, këto dy poezi, për mendim timin, janë credo moralo-etike e kombëtare për çdo shqiptar të mirëfilltë:

Tyran Prizren Spahiu

 E-dita

 Libraria Seven Days

 Redaktim, Recenzent: Ajhan Celina Spahiu

 Realizimi kompjuterik: Jeton Spahiu

 Botoi:  Libraria Seven Days

 Botim i parë: Janar 2019

 ISBN: 978-9951-645-39-3

 

 Tyran Prizren Spahiu

Vargje poetike XII

E-DITA

Kushtuar

Edita SPAHIU

11.05.1976-02.07.2008